Architektura Urbanistyka Nauka. Podręcznik pisania tekstów naukowych

Niniejsze opracowanie jest wspólnym dziełem autorów, będących członkami Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN. Jest swoistym podręcznikiem pisania tekstów naukowych. Ma przygotować studenta do stworzenia eseju, stanowiącego główną część pracy magisterskiej na kierunku architektura oraz gospodarka przestrzenna. Książka może także służyć słuchaczom studiów doktoranckich i podyplomowych.

Celem publikacji jest również podniesienie poziomu naukowego dyskursu o Architekturze i Urbanistyce w całej architektonicznej społeczności, przez co powinna wpływać na jakość dzieł architektonicznych i urbanistycznych.

W książce autorzy wyraźnie podkreślają odrębność Architektury i Urbanistyki jako nauki. Negują rozumienie jej jako bezrefleksyjnie tworzonej sztuki albo wyuczonej umiejętności, pozbawionej intelektualnego zaplecza. Próbują także uporządkować chaos pojęciowy pojawiający się w dyskusjach oraz tekstach naukowych z tej dziedziny nauki. Zbyt często bowiem bez zrozumienia używa się przypadkowo wybranych terminów z warsztatu innych dyscyplin, takich jak: filozofia, psychologia, etyka.

Dla uporządkowania treści książki teksty zostały podzielona na cztery grupy. Pierwsza dotyczy metodologii działania w przestrzeni architektonicznej i urbanistycznej, druga mówi o nauce w twórczości architektonicznej i urbanistycznej, trzecia o eksperymencie (pytając jednocześnie, o ewentualne miejsce architektury i urbanistyki w odpowiednim dla niej laboratorium). W części czwartej autorzy zajmują się paradygmatem architektury i urbanistyki, a w zasadzie powodami jego zmiany.

Publikacja porusza ważny i aktualny temat, jakim jest postrzeganie architektury jako nauki – posiadającej swój własny aparat pojęciowy i metodykę pracy. Książka warta przeczytania zwłaszcza teraz, gdy toczą się dyskusje na temat roli architektury, warunków jej uprawiania i nauczania. Wśród pojawiających się licznych poglądów i pomysłów na zmiany w tym zakresie warto pamiętać, że dawni mistrzowie arcydzieł podziwianych do dziś tworzyli dzięki swoim umiejętnościom i mądrości mecenasów, którzy zaufali ekspertom, nie próbując ingerować w ich warsztat.

Z recenzji prof. dra hab. inż. arch. Aleksandra Böhma, Kraków

SPIS TREŚCI:

Wprowadzenie Sławomir Gzell   7

Część I. O metodologii działania w przestrzeni architektury  13
1. Architektonika — ogólna morfologia przestrzeni architektonicznej Andrzej Niezabitowski  15
2. Morfologia urbanistyczna Anna Agata Kantarek   49
3. Naukowe oblicze urbanistyki Zbigniew K. Zuziak   63

Część II. O nauce w twórczości architektonicznej i urbanistycznej  115
4. Architektura i urbanistyka jako dyscyplina naukowa Zbigniew Władysław Paszkowski   117
5. Naukowe aspekty architektury a współczesne wyzwania zawodu architekta Wacław Celadyn  127
6. Architektura jako dyscyplina — dyscyplina architektury. Badania naukowe Ewa Kuryłowicz  141

Część III. O eksperymencie. Architektura i urbanistyka w laboratorium?   163
7. Granice formalizacji rozumowania w dyscyplinach twórczych. Eksperymenty architektury i muzyki Jan Słyk   165
8. Architektura jako nauka: eksperyment — teoria — historia Maria Jolanta Sołtysik  181

Część IV. O paradygmacie — powody zmiany   215
9. Dylematy paradygmatu architektury Andrzej Baranowski   217
10. Dylemat odpowiedzialności w nauce o architekturze wobec twórczości w architekturze Konrad Kucza-Kuczyński  226
11. Syndrom czasu w architekturze Andrzej Kadłuczka  237