Planty, promenady, ringi. Śródmiejskie założenia pierścieniowe Gdańska, Poznania, Wrocławia i Krakowa

Okalają centra miast, określają ich strukturę urbanistyczną i wpływają na codzienne życie mieszkańców. Planty, promenady i ringi – które autor nazywa ogólnie założeniami pierścieniowymi – są charakterystyczne dla wielu polskich miast. Powstały w miejscu dawnej granicy miasta – średniowiecznych murów lub nowożytnych bastionów ziemnych. Dziś stanowią atrakcyjną przestrzeń publiczną wypełnioną alejami, bulwarami i parkami bądź jej przeciwieństwo: jednorodny obszar zdominowany przez arterie komunikacyjne.

Łukasz Bugalski definiuje, czym są założenia pierścieniowe, i zarysowuje szeroki kontekst ich powstawania – zarówno historyczny, jak i teoretyczny. Książkę wieńczy analiza czterech przypadków obrazujących zróżnicowany charakter założeń pierścieniowych: Gdańska, Poznania, Wrocławia i Krakowa.

Z recenzją publikacji możecie Państwo zapoznać się TUTAJ

Spis treści:

PRZEDMOWA
WPROWADZENIE

Wstęp
Geneza pracy
Przyjęte definicje podstawowych pojęć używanych w pracy
Pojęcia dotyczące założeń pierścieniowych
Pozostałe pojęcia wykorzystywane w pracy
Ocena stanu badań
Założenia pierścieniowe jako element struktury urbanistycznej
Defortyfikacja miast europejskich
Proces kształtowania się nowoczesnej urbanistyki
Typologia założeń pierścieniowych
Teoria modernizmu
Powojenna odbudowa miast współczesnej Polski
Zakres czasowy, przestrzenny i merytoryczny
Metody badawcze
Struktura pracy

KONTEKST HISTORYCZNY I TEORETYCZNY

Wprowadzenie
Defortyfikacja miasta europejskiego
Defortyfikacja miast francuskich
Defortyfikacja miast obszaru Europy Środkowej długiego wieku
Proces kształtowania się nowoczesnej urbanistyki
Struktura urbanistyczna jako dziedzictwo kulturowe
Założenia pierścieniowe w strukturze urbanistycznej miasta
Ewolucja miasta europejskiego i jego systemu fortyfikacyjnego
Dziedzictwo zapisane w strukturze urbanistycznej
Typologia Bernatzky’ego
Brak wyzyskania sposobności
Założenia parkowe
Założenia wielkomiejskie
Założenia mieszane
Podsumowanie

NOWE UJĘCIE TEORETYCZNE

Wprowadzenie
Krytyka typologii Bernatzky’ego
Charakterystyka założeń pierścieniowych miast współczesnej Polski
Wschodnie miasta graniczne
Cezura roku i wydarzenia z nią związane
Polska szkoła konserwatorska
Funkcjonalizm i późny modernizm
Kopenhagizacja
Nowe ujęcie typologii Bernatzky’ego
Periodyzacji przemian przestrzennych
Analiza elementów urbanistycznych
Podsumowanie

ANALIZA WYBRANYCH PRZYPADKÓW

Wprowadzenie
Uzasadnienie wyboru przypadków
Ograniczenia analizy wybranych przypadków
Struktura analizy wybranych przypadków
Gdańsk
Stan badań
Zarys historii przemian przestrzennych
Zestawienie przemian przestrzennych
Analiza stanu obecnego
Poznań
Stan badań
Zarys historii przemian przestrzennych
Zestawienie przemian przestrzennych
Analiza stanu obecnego
Wrocław
Stan badań
Zarys historii przemian przestrzennych
Zestawienie przemian przestrzennych
Analiza stanu obecnego
Kraków
Stan badań
Zarys historii przemian przestrzennych
Zestawienie przemian przestrzennych
Analiza stanu obecnego
Analiza porównawcza wybranych przypadków
Periodyzacji przemian przestrzennych
Analiza elementów urbanistycznych
Możliwe kierunki przemian przestrzennych
Podsumowanie

ZAKOŃCZENIE
BIBLIOGRAFIA
ŹRÓDŁA ILUSTRACJI