Materiały LII Ogólnopolskiej Sesji Naukowej SHS Kraków 20-22 XI 2003
"Płaszczyzna styku tematyki historyczno-artystycznej z konserwatorską, oglądana z jak najbardziej współczesnej perspektywy naukowca doświadczającego dobrodziejstw (także tych iluzorycznych) związanych z przyswajaniem reguł gospodarki rynkowej w Polsce —stała się polem obserwacji uczestników LII Ogólnopolskiej Sesji Nauko-wej Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Mieliśmy możność dyskutowania o bardzo konkretnych problemach, definiowania zagrożeń i piętnowania zaniedbań w naszych relacjach z dziełem sztuki. Jakże często wynikają one z postawy samych historyków sztuki, ograniczających krąg swych zainteresowań do teoretycznych spekulacji, programowo zdystansowanych względem materii zabytków, albo też aktywnych jedynie w roli urzędników ubezwłasnowolnionych nieżyciowymi przepisami i dyrektywami. Ślady, nie tylko środowiskowych emocji, odnajdujemy w niejednym tekście pomieszczonym w niniejszym tomie. Staraliśmy się możliwie jak najwierniej oddać w nim wielość postaw badawczych prezentowanych przez naszych Kolegów. Ich wypowiedzi, chwilami nie wolne od doraźnej publicystyki, podlegające rozmaitym ograniczeniom — także natury warsztatowej, dość dobrze ilustrują dzisiejszą kondycję polskiej historii sztuki. Ujawnione różnice, po części wynikające ze specyfiki lokalnych środowisk, w których razem z konserwatorami, prawnikami, inwestorami i gospodarzami zabytków, historyk sztuki zmaga się z konkretnymi problemami konserwatorskimi —niech będą zachętą do dalszej dyskusji. Oby wykroczyła ona poza doraźność i kult rozwiązań prowizorycznych, tak zakorzenionych w naszym kraju".
Zarząd Oddziału Krakowskiego SHS
SPIS TREŚCI:
Wstęp 11
ANDRZEJ TOMASZEWSKI Ars perennis: autor — dzieło — restaurator 13
IWONA SZMELTER Ewolucja sztuki wraz z koncepcją jej konserwacji — teraz a dawniej 23
WERONIKA MARIA LISZEWSKA Wpływ współczesnej estetyki na konserwację i restaurację dzieł sztuki 55
ALEKSANDER BRODA Ryzyko w pracy historyka sztuki na stanowisku konserwatora zabytków 67
WOJCIECH KOWALSKI Prawna ochrona integralności zabytku 73
KATARZYNA MACIEJOWSKA-BUJAK Prawne możliwości ochrony krajobrazu kulturowego 89
RAFAŁ EYSYMONTT Historyk sztuki wobec planu zagospodarowania przestrzennego 109
GRAŻYNA JURKOWLANIEC Restauracja obrazów i rzeźb w dobie potrydenckiej reformy Kościoła 131
ALEKSANDRA SULIKOWSKA-GĄSKA Odnawianie ikon a status cudownych wizerunków na Rusi w XV-XVII w. 145
MAŁGORZATA SZAFRAŃSKA Czy zabytek może być dziełem sztuki? O konserwacji ogrodów 159
JAN JANCZYKOWSKI Zamek Jerzego Zbaraskiego w Pilicy — rezydencja militaris 173
JAKUB LEWICKI Lwów jako wielkie wyzwanie konserwatorskie XXI wieku 195
JACEK FRIEDRICH O stosunku do zabytków architektury współczesnej na przykładach gdańskich i sopockich 215
MAŁGORZATA JANKOWSKA Rewitalizacja miejskiej substancji zabytkowej Szczecina z końca XIX i początku XX wieku — problem renowacji i rekonstrukcji 233
KRZYSZTOF STEFAŃSKI Problemy renowacji XIX-wiecznej architektury sakralnej na przykładzie zabytków łódzkich 251
BARBARA POSPIESZNA Karl SchMer a Conrad Steinbrecht. Z historii idei i praktyki konserwacji zabytków w 2. połowie XIX w. w Prusach 275
HENRYK DZIURLA Potrzeba ukończenia Leopoldiny zakorzeniona w europejskiej tradycji 291
BARBARA SZCZYPKA-GWIAZDA Sala koncertowa w Bytomiu projektu Hansa Poelziga — dzieło zaginione 307
BARBARA TONDOS W Gorajowicach: „budowanie" — dwór — pałac 321
EWA RÓŻALSKA Wystroje malarskie w drewnianej architekturze sakralnej — stan zachowania, postulaty badawcze i potrzeby konserwatorskie 339
ALDONA SUDACKA Renesansowe maszkarony krakowskich Sukiennic, ich autentyczność i konserwacje 359
WALDEMAR KOMOROWSKI, PAWEŁ PENCAKOWSKI Dzieje konserwatorskie figur dwunastu apostołów przed kościołem ŚŚ. Piotra i Pawła w Krakowie 385
IWONA BŁASZCZYK Konserwacja, rekonstrukcja i odtwarzanie. Zabytki ruchome w Poznaniu w latach 1996-2003 401
EWA ŚWIĘCKA Konserwacja dzieł sztuki w zbiorach muzealnych 427
JANUSZ WAŁEK Jeszcze raz o „Damie z gronostajem" 449
JERZY WOLSKI, EWA MARXEN-WOLSKA Cztery interwencje konserwatorskie w jednym obrazie (Madonna w ogrodzie mistycznym z Gościeszyna, XV w.) 459
KATARZYNA BOGACKA Konserwacja zabytków insygnialnych w Polsce na przykładzie pastorałów średniowiecznych 477
Indeks osób 494