Obszary rolne jako element struktury przestrzennej miast - problemy planistyczne
Opis
Przedmiotem badań szczegółowych w projekcie były miasta wojewódzkie: Kraków, Poznań, Rzeszów, miasta powiatowe: Będzin (woj. śląskie), Włoszczowa (woj. świętokrzyskie) oraz małe miasta: Gorzów Śląski (woj. opolskie), Pyzdry (woj. wielkopolskie).
W reakcji na potencjalne sytuacje kryzysowe i konieczność zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego mieszkańcom, największe metropolie Europy, USA czy Kanady opracowują tzw. strategie żywnościowe, których wdrożenie uznano za dźwignię rozwoju zrównoważonego obszarów podlegających wpływom miast. Takie nowe trendy są alternatywą dla obserwowanych w Polsce jak i w Europie zjawisk nadmiernego rozprzestrzeniania się miast. Tworzenie wspomnianych strategicznych planów i polityk zagospodarowania obszarów metropolii, wymusza bowiem konieczność nowego, racjonalnego spojrzenia na koegzystencję układu miasto-wieś, które w polskich realiach wydaje się być koniecznością.
Obszary rolne w miastach, nie powinny być traktowane jako przeżytek i pozostałość po wsi, czy jedynie potencjalne tereny inwestycyjne, ale jako część ekosystemu miasta, a także w sytuacji zaprzestania upraw, opcjonalnie jako obszary zieleni ogólnodostępnej, parków miejskich, parków rzecznych, gospodarstw agroturystycznych, a nawet chronionych prawem użytków ekologicznych. Inną dziedziną dającą możliwość na rozszerzenie dotychczasowych funkcji rolnictwa okołomiejskiego jest produkcja energii z biomasy energetycznej, biopaliw. Słabe bonitacyjnie grunty miejskie, w tym skażone, mogą być wykorzystywane także jako miejsce lokalizacji baterii słonecznych czy farm wiatrowych. Dopełnieniem nowych sposobów zagospodarowania miejskich obszarów rolnych mogą być oczywiście mieszkalnictwo i inwestycje, pod warunkiem jednak uwzględnienia faktycznych potrzeb rozwojowych miast i ochrony dobrych jakościowo gleb.
Wszelkie zmiany zagospodarowania przestrzennego są prowadzone przy udziale mieszkańców, zgodnie z przyjętymi procedurami prawnymi. Istotny jest zatem czynny udział mieszkańców w kształtowaniu swojego otoczenia i wyrażaniu opinii co do ewentualnych nowych inwestycji. Celem tej broszury jest uświadomienie mieszkańcom miast, w tym w szczególności właścicielom gruntów rolnych, ich ważnej roli w procesie planowania przestrzennego i istotnego wpływu gruntów rolnych na przyrodę i gospodarkę miejską.
Autorzy: Redakcja monografii: dr inż. Piotr Krzyk, dr inż. arch. Tatiana Tokarczuk Zespół autorski: dr inż. Piotr Krzyk, dr inż. arch. Ewa Heczko-Hyłowa, dr inż. arch. Taitana Tokarczuk, prof. nadzw. dr hab. arch. Zygmunt Ziobrowski
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie 5
Piotr Krzyk
1. Cel projektu 6
2. Znaczenie projektu 6
3. Metodyka badań 7
4. Struktura publikacji 8
1. Obszary rolne w krajobrazie miasta 9
Tatiana Tokarczuk
1.1. Rolnictwo w historii rozwoju miast 9
Tatiana Tokarczuk
1.2. Przestrzeń rolnicza we współczesnym mieście 14
Tatiana Tokarczuk
1.3. Krajobrazy rolnicze w badanych miastach 16
Tatiana Tokarczuk, Piotr Krzyk
1.4. Podsumowanie 26
Tatiana Tokarczuk
2. Struktura przestrzenna miasta a system przyrodniczy miasta i regionu 27
Piotr Krzyk
2.1. Warunki fizjograficzne a miejski system przyrodniczy 27
Piotr Krzyk
2.2. Zieleń miejska i obszary rolne w strukturze miasta 46
Piotr Krzyk
2.3. Zasoby ilościowe i rozmieszczenie gruntów rolnych 51
Piotr Krzyk
2.4. Podsumowanie 57
Zygmunt Ziobrowski
3. Obszary rolnicze w środowisku miasta 58
Piotr Krzyk
3.1. Usługi ekosystemowe miast a rolnictwo miejskie 58
Piotr Krzyk
3.2. Warunki przyrodniczo-organizacyjne rolnictwa miejskiego 60
Piotr Krzyk
3.3. Zanieczyszczenie gleb 68
Piotr Krzyk
3.4. Analiza SWOT 89
Piotr Krzyk
3.5. Podsumowanie 97 Zygmunt Ziobrowski
4. Problemy obszarów rolniczych w polskich miastach i zachodzące zmiany 99
Piotr Krzyk
4.1. Problemy planistyczne w kształtowaniu rolniczej przestrzeni produkcyjnej w miastach 99
Piotr Krzyk
4.2. Zmiany ilościowe miejskich gruntów rolnych 119
Piotr Krzyk
4.3. Odłogowanie gruntów rolnych 127
Piotr Krzyk
4.4. Podsumowanie 134
Zygmunt Ziobrowski
5. Rolnictwo miejskie i podmiejskie oraz jego redefinicja w procesie planowania, planach przestrzennych i zarządzaniu rozwojem metropolii (Francja, Lyon) 135
Ewa Heczko-Hyłowa
5.1. Tło zagadnienia 135
Ewa Heczko-Hyłowa
5.2. Obszary rolne oraz rolnictwo miejskie i podmiejskie i jego redefinicja w procesie planowania i planach przestrzennych na przykładzie Francji i Lyonu 139
Ewa Heczko-Hyłowa
5.3 Ku strategii żywnościowej metropolii Lyonu 153
Ewa Heczko-Hyłowa
5.4. Podsumowanie 157
Ewa Heczko-Hyłowa
6. Zakończenie 160
Piotr Krzyk
Literatura 165
Spis rycin 170
Spis tabel 174
Dane techniczne
Autor | Piotr Krzyk Ewa Heczko Hyłowa Tatiana Tokarczuk Zygmunt Ziobrowski |
Wydanie | 2013 |
Liczba stron | 173 |
Okładka | miękka |
Format | A4 |
Paczkomaty InPost | Kwota zakupów | Koszt przesyłki przedpłata |
powyżej 450 zł | 0 zł | |
do 250 zł | 6,5 zł | |
do 250 zł | 13 zł |
Kurier DPD | Przedpłata | Płatność za pobraniem |
11 zł | 15 zł |