Młyny Ziemi Łomżyńskiej

Badania prowadzono według klasycznej metody - wyniki badań terenowych uzupełniano wiedzą czerpaną z archiwaliów.

W terenie przeprowadzono prace inwentaryzacyjne, dotyczące zachowanej substancji zabytkowej (objęły one urządzenia wodne,   zabudowę oraz maszyny młyńskie). Dokonano niezbędnych pomiarów i fotografii. Koronną częścią badań były wywiady z właścicielami młynów. Niestety, nie zawsze udało się zastać przy życiu przedstawicieli najstarszego pokolenia XX-wiecznych młynarzy. Zawsze jednak znajdowali się życzliwi i rzetelni informatorzy. Wyniki badań terenowych skonfrontowano z archiwaliami, m.in. były pomocne stare mapy i plany.

Obraz przekształceń młynarstwa łomżyńskiego przez okres ostatnich ponad stu lat się zawartością pierwszej części książki, z której czytelnik dowie się o historii młynarstwa i o losach ludzi z nim związanych, o przemianach napędów, o zachowanych budowlach i maszynach. Zakończenie zawiera obraz zagrożeń i kierunki ochrony polów młyńskich.

Spis treści:

1. Wstęp

1.1. Uzasadnienie potrzeby badań

1.2. Ramy chronologiczne i terytorialne

1.3. Stan badań, literatura przedmiotu, archiwalia

2. Dzieje młynarstwa na ziemi łomżyńskiej

2.1. Młynarstwo na świecie i w Polsce

2.2. Stosunki własnościowe w młynarstwie

2.3. Historia młynarstwa na ziemi łomżyńskiej

do drugiej wojny światowej

2.4. Zmiany własności, przekształcenia technologii, wpływ melioracji i innych czynników po drugiej wojnie światowej

2.5. Losy rodzin młynarskich

3. Klasyfikacja młynów ziemi łomżyńskiej

4. Młyn w krajobrazie kulturowym

5. Konstrukcja i materiał budowlany

6. Maszyny i urządzenia młyńskie. Podręczniki dla młynarzy

6.1. Przemiany w napędzie młynów

6.2. Maszyny i urządzenia młyńskie. Fabryki maszyn młyńskich

6.3. Urządzenia piętrzące wodę: groble, jazy, młynówki

6.4. Ekspozycje silników i maszyn młyńskich ...

6.5. Podręczniki dla młynarzy

7. Zakończenie

7.1. Sytuacja gospodarcza

7.2. Zagrożenia

7.3. Postulaty konserwatorskie

Katalog

The mills of Ziemia Łomżyńska

Archiwalia

Bibliografia