Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844-1855) + atlas Gubernia Lubelska/Augustowska

„Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844-1855)” to monumentalne dzieło, opracowane ponad 150 lat temu, będące pierwszą w Europie inwentaryzacją zabytków, wyprzedzającą o wiele lat podobne działania w państwach zachodnioeuropejskich. Inwentaryzacja ta, przeprowadzona przez Stronczyńskiego i jego współpracowników w trudnych czasach zaboru rosyjskiego, objęła świeckie i sakralne zabytki Królestwa Polskiego – średniowieczne i nowożytne – w 410 miejscowościach.

Oryginał dzieła Stronczyńskiego, szczęśliwie zachowany w zbiorach Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, zawiera 5 tomów tekstu, obejmujących Ogólne sprawozdanie z delegacji oraz Opisy zabytków starożytności w poszczególnych guberniach:
- guberni warszawskiej
- guberni płockiej
- guberni radomskiej
- guberni lubelskiej i augustowskiej,
jak również 7 atlasów z widokami akwarelowymi. Ten obszerny tekst, liczący ok. 1200 stron, został przepisany z wcześniej sporządzonego mikrofilmu, wiernie w stosunku do oryginału, czyli z zachowaniem XIX-wiecznej ortografii i nieużywanych już znaków diakrytycznych.

Współczesne opracowanie, wymagające zaangażowania i współpracy licznego zespołu fachowców, obejmowało konfrontację opisów obiektów z ich dzisiejszym stanem zachowania w terenie, czego efektem są niezwykle cenne zdjęcia porównawcze. Ponadto oryginalne teksty uzupełniono komentarzami uwzględniającymi najnowszą literaturę naukową. Dzięki temu powstał pełny obraz poszczególnych zabytków, ukazujący ich przemiany na przestrzeni lat. Dodatkowo reprodukowane zostały rysunki i herby, występujące na marginesach Opisów starożytności.

W atlasach oryginalne, XIX-wieczne ilustracje zestawiono ze współczesnymi fotografiami prezentowanych obiektów.

Akwarele, w formacie A4, ilustrujące opisane zabytki można oprawić i z pożytkiem dla urody wnętrza na ścianie wyeksponować.

Spis treści  "Gubernia Lubelska" i "Gubernia Augustowska":

Część I. Źródła

Kazimierz Stronczyński - Opisy Zabytków Starożytności w Guberni Lubelskiej przez Delegacyę wysłaną z polecenia Rady Administracyjnej Królestwa  w latach 1852 i 1853 zebrane, rysunkami w 2. osobnych Atlasach zawartemi objaśnione. 1855   /9

Gubernia Lubelska   /11

Powiat Lubelski   /13

Powiat Krasnostawski   /99

Powiat Hrubieszowski   /115

Powiat Zamojski   /121

Powiat Siedlecki   /131

Powiat Łukowski   /145

Powiat Bialski   /149

Powiat Radzyński   /157

Porządek rzeczy w opisie starożytniczym Gubernii Lubelskiej  /169

Wykaz starożytnych budowli świeckich w Gubernii Lubelskiej będących albo bezpośrednią własnością Rządu albo pod opieką Rządu zostających   /175

Wykaz starożytnych budowli świeckich w Gubernii Lubelskiej będących bezpośrednią własnością osób prywatnych   /176

Wykaz kopców, słupów i innych starożytności oddzielnych w Gubernii Lubelskiej   /177

Wykaz starożytnych Kościołów i innych budowli duchownych w Gubernii Lubelskiej   /178

Spis abecadłowy miejsc w opisie starożytniczym Guberni Lubelskiej wzmiankowanych  /181

Część II. Komentarze

Jadwiga Teodorowicz-Czerepińska 

Wprowadzenie  /185

Powiat Lubelski   /211

Powiat Krasnostawski   /277

Powiat Hrubieszowski   /291

Powiat Zamojski   /296

Powiat Siedlecki   /304

Powiat Łukowski   /309

Powiat Bialski   /311

Powiat Radzyński   /317

Summary   /327

Bibliografia   /335

Indeks topograficzno-rzeczowy - oprac. Jadwiga Jaźwierska  /353

Indeks rzeczowy - oprac. Jadwiga Jaźwierska   /371

Indeks osób - oprac. Jadwiga Jaźwierska   /373

Gubernia Augustowska

Część I. Źródła

Kazimierz Stronczyński - Opisy Zabytków Starożytności w Guberni Augustowskiej przez Delegacyę wysłaną z polecenia Rady Administracyjnej Królestwa  w latach 1852 i 1853 zebrane, rysunkami w osobnym Atlasaie zawartemi objaśnione. 1855   /387

Powiat Łomżyński  /393

Powiat Augustowski   /437

Powiat Sejneński  /445

Powiat Kalwaryjski   /449

Powiat Maryampolski   /452

Porządek rzeczy w opisie starożytniczym Gubernii Augustowskiej  /459

Spis abecadłowy miejsc opisanych lub wzmiankowanych [sic] w niniejszym sprawozdaniu   /463

Część II. Komentarze

Jacek Studziński

Wprowadzenie  /467

Powiat Łomżyński  /476

Powiat Augustowski   /493

Powiat Sejneński  /502

Powiat Kalwaryjski   /507

Powiat Maryampolski   /510

Summary   /515

Bibliografia   /517

Indeks topograficzno-rzeczowy - oprac. Jadwiga Jaźwierska   /523

Indeks rzeczowy - oprac. Jadwiga Jaźwierska  /529

Indeks osób - oprac. Jadwiga Jaźwierska  /531