Identyfikacja typów przestrzeni publicznej

Autorka wyróżnia i definiuje 15 typów przestrzeni publicznej, takich jak: quazi-plaza, miejsce do celebrowania, „oswojony” las, ukierunkowany teren rekreacyjny, zakątek „obywatelski”, zieleniec, dzika promenada, zakątek sąsiedzki i inne na podstawie badań prowadzonych w latach 2016–2018 w 7 miejscowościach gminy Izabelin (obszar metropolitalny Warszawy), korzystając z opracowanej przez siebie metody, którą omawia w publikacji.

Prezentowane wyniki badań posłużyły do określenia potencjału analizowanej przestrzeni w ujęciu interdyscyplinarnym, łącząc zagadnienia związane z architekturą krajobrazu, urbanistyką, naukami przyrodniczymi i społecznymi oraz elementami ekonomiki przestrzeni. Zaproponowana metoda będzie z pewnością przydatna do celów projektowych, sporządzenia diagnozy istniejącej przestrzeni publicznej oraz opracowania typologii innych rodzajów przestrzeni publicznej.

Publikacja o dużych walorach teoretycznych i aplikacyjnych, interesująca dla urbanistów, architektów krajobrazu, geografów, socjologów miast oraz studentów tych kierunków na różnych wyższych uczelniach, a także osób zatrudnionych w instytucjach zajmujących się organizowaniem wspólnej przestrzeni w miastach i na terenach podmiejskich.

SPIS TREŚCI:

CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE
1. Problematyka i cel opracowania   9
2. Układ opracowania   11

CZĘŚĆ II. TŁO BADAWCZE
3. Typologia przestrzeni publicznej - stan badań   15
4. Metoda naukowa a proces poznawania przestrzeni   19
5. Przestrzeń publiczna   21
5.1. Przestrzeń publiczna - cechy i determinanty   22
5.2. Społeczne użytkowanie miejsc   24
5.3. Wzorce przestrzenne - efekt społecznego użytkowania miejsc   31
5.4. Miejsca spotkań i rekreacji   32
5.5. Przestrzeń publiczna a tereny zieleni   33
5.6. Czym jest dobra przestrzeń publiczna?   35

CZĘŚĆ III. BUDOWANIE METODY IDENTYFIKACJI TYPÓW PRZESTRZENI PUBLICZNEJ
6. Założenia wstępne   51
7. Kryteria wyboru miejsc poddanych podziałowi typologicznemu   54
8. Dobór instrumentów badawczych do identyfikacji typów przestrzeni publicznej   56
9. Zasady identyfikacji typów rzeczywistych przestrzeni publicznej   61

CZĘŚĆ IV. TESTOWANIE METODY
10. Wybór pola testowego   65

11. Charakterystyka obszaru testowego  66
11.1. Specyfika terenów suburbialnych   66
11.2. Charakterystyka gminy Izabelin   69
12. Wyodrębnienie obiektów przestrzeni publicznej - miejsc poddanych podziałowi typologicznemu   79

13. Identyfikacja typów rzeczywistych przestrzeni publicznej   83
13.1. Analiza danych i wyłonienie typów rzeczywistych   83
13.2. Charakterystyka typów rzeczywistych   87
13.2.1. Quasi-plaza   88
13.2.2. Plac przed wejściem do obiektu społeczno-kulturowego 90
13.2.3. Miejsce do celebrowania  92
13.2.4. Placyk przed wejściem do obiektu handlowo-usługowego 96
13.2.5. „Oswojony" las   98
13.2.6. Ukierunkowany teren rekreacyjny - plac zabaw   100
13.2.7. Zakątek „tajemniczy i przyjemny"   102
13.2.8. Wielofunkcyjna polana rekreacyjna   104
13.2.9. Ulica handlowa   106
13.2.10. Zakątek „obywatelski"   108
13.2.11. Zieleniec   110
13.2.12. Dzika promenada   112
13.2.13. Ukierunkowany teren rekreacyjny - klub sportowy   114
13.2.14. Zakątek sąsiedzki   116
13.2.15. „Dziki" zakątek dla młodzieży   118
13.3. Uwagi na temat uzyskanych typów rzeczywistych   120

14. Wskazanie potencjału typów rzeczywistych do celów projektowych   125
14.1. Wyłonienie grup macierzowych   125
14.1.1. Grupa macierzowa: plaza   130
14.1.2. Grupa macierzowa: skwer społecznościowy   131
14.1.3. Grupa macierzowa: park leśny   132
14.2. Wzbogacenie typów rzeczywistych o cechy dobrej przestrzeni publicznej   134
14.2.1. Wyróżniki dobrej przestrzeni publicznej   134
14.2.2. Efekty wpływu wyróżników dobrej przestrzeni publicznej na poprawę dojrzałości typów rzeczywistych   135
14.3. Potencjał typów rzeczywistych w kontekście społecznego użytkowania miejsc   139
14.4. Potencjał typów rzeczywistych w kontekście innych ujęć typologicznych   140
14.5. Charakterystyka typów rzeczywistych w rozszerzeniu potencjalnym 151

15. Uzyskana typologia a zasób przestrzeni publicznej gminy Izabelin   165

CZĘŚĆ V. PROCEDURA IDENTYFIKACJI TYPÓW RZECZYWISTYCH PRZESTRZENI PUBLICZNEJ 16.
Etap I. Rozpoznanie i charakterystyka badanego obszaru   169
17. Etap II. Wyodrębnienie obiektów przestrzeni publicznej   171
18. Etap III. Identyfikacja i charakterystyka typów rzeczywistych przestrzeni publicznej   178
19. Etap IV. Rozszerzenie implementacyjne do celów projektowych   182

CZĘŚĆ VI. APLIKACJA METODY

20. Uzyskane efekty zastosowania metody   191
20.1. Specyfika przestrzeni publicznej danego terenu   191
20.1.1. Identyfikacja zasobu, jakim jest dana przestrzeń publiczna 192
20.1.2. Diagnoza układu danej przestrzeni publicznej   192
20.1.3. Zalecenia do kształtowania dobrej przestrzeni publicznej 192
20.2. Metoda i jej spektrum badawcze   193
20.3. Przesłanie edukacyjne   195

21. Inne możliwości wykorzystania metody   196
21.1. Opracowanie standardów oraz sanacja przestrzeni publicznej danego terenu   196
21.2. Pogłębienie diagnozy   196
21.3. Kreacja dobrej przestrzeni publicznej oraz modernizacja miejsc już istniejących   197
21.4. Kontynuacja badań   197

22. Podsumowanie   199

Bibliografia   201
Załącznik 1. Karta obiektu   209
Załącznik 2. Typy z innych typologii   211

Spis tabel   217
Spis ilustracji   219
Indeks osób   225