NCK Nadbałtyckie Centrum Kultury

SPIS TREŚCI:

Mieczysław Struk: Konferencja Nekropolie Pomorza 9
Józef Borzyszkowski: Wstęp 11
Zygmunt Bauman: Na szańcach wieczności 16

Od semantyki do antropologii cmentarza

Jean-Didier Urbain: Semantyka cmentarza. Prolegomena do semiotyki porównawczej miejsc (i nie-miejsc) zmarłych 27
Ks. Jan Perszon: Cmentarz jako „przestrzeń spotkania" 41
Stanisław Rosiek: Cmentarz i idea (nie)równości 60
Magdalena Gajewska: Cmentarz poza cmentarzem 76
Krzysztof Kowalik: Między lękiem i nadzieją. Symbolika religijna w przestrzeni funeralnej 86
Małgorzata Gnyś-Nidecka: Cmentarze w odczycie międzykulturowym 92
Katarzyna E. Kość-Ryżko: Zwyczajowe sposoby wyprawiania zmarłych w zaświaty w polskiej kulturze tradycyjnej XIX i XX wieku 106

Cmentarz w tekście zatrzymany

Jacek Woźny: Nekropolie pradziejowe Pomorza w tradycji językowej i badawczej 131
Adela Kuik-Kalinowska: Grób czy mogiła? Symbolika tanatyczna w literaturze kaszubskiej 140
Józef Borzyszkowski: Ks. Szczepan Keller (1827-1872), jego „Zbiór pieśni nabożnych..." a kaszubska „Pusta noc" dawniej i dziś 150
Krystyna Marta Laskowska: Kilka tekstów pieśni na uroczystości pogrzebowe mennonitów w drukach ulotnych z II poł. XIX w. 167

Nekropolia w metropolii

Katarzyna Rozmarynowska: Cmentarz-ogród w urbanistyce XIX i XX wieku 175
Maria Michalak: Cmentarz Centralny w Szczecinie jako przykład realizacji idei przeniesienia cmentarzy z miast i kościołów do ogrodów 207
Jakub Szczepański, Piotr Samól: Wędrówki gdańskich cmentarzy. Przemiany miejsc pochowków w metropolii od średniowiecza do czasów współczesnych 227
Edmund Kizik: Zakazy grzebania zmarłych w gdańskich kościołach i na cmentarzach przykościelnych w 1816 r. Początki zmian w kulturze funeralnej XIX wieku 245
Tomasz Rembalski: Nekropolie „gdyńskie" przed 1926 rokiem 264
Anna Kriiger: Z dziejów cmentarza Świętej Katarzyny przy Wielkiej Alei w Gdańsku w XIX wieku 299
Małgorzata Omilanowska: Kremacja w kulturze europejskiej doby nowoczesnej a gdańskie krematorium przy dawnej drodze Świętomichalskiej (ul. Traugutta) w Gdańsku 309
Jacek Bielak: Przerwana pamięć. Translokacja płyt nagrobnych w kościele NMP w Gdańsku 325
Klaudiusz Grabowski: Ekshumacje i pochówki w powojennym Gdańsku (1945-1950) 347
Anna Wancław: Problemy rewitalizacji zabytkowych cmentarzy na przykładzie Cmentarza Garnizonowego w Gdańsku. Szanse i zagrożenia 355 Zuzanna Wiśniewska, Karol Sargalski: Gdańskie cmentarze jako źródło wiedzy o społeczności lokalnej — komunikat z badań 370

Cmentarze Pomorza

Stanisław Flis: Źródła do badań nad rozmieszczeniem pomorskich cmentarzy oraz miejsc pamięci 385
Jerzy Domino: Zespół oznaczonych kamieni polnych (nagrobnych?) z lapidarium w Zelichowie Cyganku 407
Wiesława Rynkiewicz-Domino: Trzy podelbląskie cmentarze mennonickie: Władysławowo (Wikrowo), Kępniewo, Rozgart 424
Violetta Tkacz-Laskowska: Cmentarze ziemi słowińskiej 443
Mirosław Kuklik: Nekropolie rybackie Półwyspu Helskiego 456
Marian Fryda: Przewodnik po zabytkowych cmentarzach ziemi człuchowskiej 470
Andrzej Lubiński: Nekropole ziemiańskie na Powiślu 497
Anna Czapczyk: Analiza i stan cmentarzy powiatu chojnickiego 512
Bogdan Libich, Zachariasz Frącek: Zapomniane cmentarze Ziemi Lęborskiej 536
Warcisław Machura: Niemieckie pomniki żołnierskie na Pomorzu środkowym od wojen napoleońskich do II wojny światowej 553
Miłosława Borzyszkowska-Szewczyk: Odpominania na pograniczu. Cmentarze żydowskie na Kaszubach jako przestrzeń (nie)pamięci? 580
Daniel Kalinowski: Być, nie będąc. Buddyjskie „pogrzeby" na Pomorzu 597

Współczesność i cmentarze sztuką upamiętniane

Sławoj Tanaś: Znaczenie przestrzeni sepulkralnej w turystyce 609
Nicoletta Diasio: Pamięć nietrwała. Estetyzacja żałoby prywatnej w przestrzeniach publicznych 619
Lucyna Przybylska: Krzyże powypadkowe w pomorskim krajobrazie 629
Agnieszka Gębczyńska-Janowicz: Bezimienne nekropolie — udział gdańskich artystów w procesie organizowania założeń pomnikowych na terenach masowych eksterminacji z czasów II wojny światowej 637
Piotr Józefowicz: Sztuka upamiętniania, upamiętnianie sztuką 648

Streszczenia/Summaries 660
Spis ilustracji 685