Niniejsza publikacja prezentuje historię niektórych obiektów przemysłowych na Śląsku, począwszy od niezwykle ciekawego omówienia nadszybowych wież wyciągowych, poprzez przybliżenie historii niektórych zespołów kopalni, hut, sztolni, jak również ustrońskiej Młynówki. Warto także zwrócić uwagę, że oprócz zakładów przemysłowych istnieją na terenie województwa śląskiego obiekty związane z kulturą industrialną. Są to osiedla i kolonie robotnicze wraz z willami fabrykantów. Publikacja nie ogranicza się jedynie do tematyki związanej z zabytkami industrialnymi. Przybliżamy Państwu wizerunki przemysłu w witrażu górnośląskim, siewierskie kafle piecowe czy Pałac Mieroszewskich w Będzinie. Kontynuujemy przedstawianie sylwetek wojewódzkich konserwatorów zabytków i historii prac konserwatorskich. Mamy nadzieję, że lektura niniejszej publikacji skłoni Państwa do studiowania historii naszych zabytków i ich odwiedzania. Zachęcamy do zapoznania się szczególnie z obiektami znajdującymi się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.
[od Wydawcy]
SPIS TREŚCI:
I. PRACE KONSERWATORSKIE
Od Wydawców 7
Tomasz Bugaj, Jan Gustaw Jurkiewicz: Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna — unikatowa dziewiętnastowieczna budowla podziemna i główny element kompleksu podziemnych tras turystycznych tworzonego w ramach projektu pn. Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej 9
Danuta Żabicka-Barecka, Zbigniew Barecki: Rewitalizacja zespołów zabudowań kopalni „Ludwik-Concordia» w Zabrzu, 1993-2013 23
II. STUDIA I BADANIA
Marek Gajda, Anna Syska: Osiedle robotnicze Emma w Radlinie 45
Stefania Hanusek: Założenie pałacowo-parkowe Mieroszewskich w Będzinie 57
Małgorzata Derus: Huta „Laura" (obecnie „Jedność") od założenia do likwidacji, 1836-2013 71
Irena Kontny: Wizerunek przemysłu w witrażu górnośląskim 89
Magdalena Lachowska: Problemy konserwatorskie związane z ochroną poniemieckich zamków, pałaców i dworów z terenu województwa śląskiego 103
Kinga Pałka-Bywalec: Kulturowe dziedzictwo industrialne Ustronia na przykładzie wybranych nieruchomych zabytków techniki 117
Artur Rok: Kafle piecowe z Siewierza do końca XVIII wieku. Zarys 137
Jarosław Rolak: Samochód Beskid 106— czyli ile zabytku w zabytku? 151
Adam Szewczyk: Nadszybowe wieże wyciągowe kopalń Górnego Śląska i Zagłębia — stan zachowania 161
Dariusz Walerjański: Kamienne wieże — pozostałości dawnego przemysłu wapienniczego w Mikołowie-Mokrem 177
Rafał Wiloch: Dawna kopalnia węgla kamiennego „Szombierki" w Bytomiu — rys historyczny 187
III. SYLWETKI
Jarosław Rolak: Ochrona zabytków na Górnym Śląsku i ziemiach przyległych. Działalność Matyldy Konior-Opiłki i Krystyny Zgrzebnickiej w latach 1983-1991 203
IV. KOMUNIKATY
Przemysław Andrzej Czernek, Anna Paulina Syrokosz: Dźwig osobowy firmy Wertheim & Comp. w kamiennicy przy pl. Świętego Krzyża 1 w Cieszynie 215
Ewa Pokorska-Ożóg: „Kopalnia wiedzy", czyli drugie życie KWK Gliwice 223
Lista przyznanych refundacji kosztów poniesionych na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, wypłaconych w 2012 roku z budżetu Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach 233
Lista przyznanych dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, wykonanych w 2012 roku z budżetu Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach 235
Wykaz zadań rekomendowanych do udzielenia w 2013 roku dotacji z budżetu Województwa Śląskiego na prace konserwatorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków 239
Katalog
