Oddajemy dziś do rąk Czytelników opowieść o dawnych, staropolskich słodyczach. Odwieczne, zdawałoby się, upodobanie do smaku słodkiego jest, podobnie jak jedzenie i kuchnia, zjawiskiem historycznym. Dzieje oswajania przez Europejczyków zapożyczonego od Arabów cukru są pełne poszukiwań, eksperymentów i zaskakujących wynalazków. Mieszkańcy Europy tak zasmakowali w cukrze, że rozpowszechnili go na całym świecie. Pochodzący z Nowej Gwinei, a sprowadzony do Europy z Azji słodki specyfik zaczęli łączyć z amerykańską czekoladą, chińską herbatą, swojskim mlekiem, winem i mocnymi alkoholami, mąką, mięsem i rybami, egzotycznymi przyprawami z Wysp Korzennych oraz wszystkimi chyba znanymi sobie pokarmami.
Cukier był lekarstwem, przyprawą, konserwantem, ozdobą, a w końcu stał się po prostu jedzeniem - jednym z najważniejszych i najłatwiej dostępnych źródeł kalorii. Zainteresowanie europejskich konsumentów, ich pragnienia i preferencje coraz bardziej zwracały się w stronę cukru: jednej z wielu stosowanych do tej pory przypraw, której zaczęto używać na coraz to nowe sposoby.
Cukier zaczął mieszkańcom Europy smakować, a dawne „korzenie" najpierw we Francji, a potem w innych krajach, powoli odchodziły do lamusa. Gdzieniegdzie zwolennicy starego kulinarnego ładu, przyzwyczajeni do pieprzu, imbiru i szafranu, próbowali jeszcze protestować, ale w XVIII wieku i ich porwała potężniejąca lawina cukru i słodyczy. Holenderscy kupcy, którzy nie zorientowali się w porę w smakowych trendach i uparcie sprowadzali z Wysp Korzennych aromatyczne przyprawy, musieli ustąpić pierwszeństwa na morzach i w samej Europie Francuzom i Anglikom. Nie pretendując do rozwikłania zaprzątającego niegdyś głowy historyków i przez nich samych chyba poskręcanego łańcucha przyczyn i skutków, chcielibyśmy w naszej książce skoncentrować się na o wiele skromniejszym zadaniu. Oddając się lekturze dawnych tekstów kulinarnych, chcielibyśmy prześledzić, w jaki sposób zmieniały się smakowe upodobania naszych przodków i do jakich celów używali cukru.
SPIS TREŚCI
TATARSKIE ZIELE I POZŁACANY PIERNIK 11
SŁODYCZ ŻYCIA 17
ROZMARYN Z PIANĄ. SŁODYCZE W PIERWSZEJ POLSKIEJ KSIĄŻCE KUCHARSKIEJ 27
MODA BARDZO DOBRA SMAŻENIA RÓŻNYCH KONFEKTÓW 37
SŁODYCZ OŚWIECENIA 49
A LA FRANCAISE 59
PRZYKŁADOWE PRZEPISY 75
TATARAK SMAŻONY W CUKRZE 77
MARCYPAN BIAŁY Z PIANY CUKROWEJ 79
PASZTET MIGDAŁOWY 81
POLEWKA MIGDAŁOWA 83
POLEWKA Z JAGÓD WINNYCH 85
GRUSZKI WARZONE 87
RAKI ZE ŚWIEŻEMI LIMONIAMI 89
KOMENTARZ KUCHARZA 91
Katalog
