Socrealizm magiczny?

Socjalistyczna w treści i narodowa w formie – taka miała być architektura i sztuka tworzone w doktrynie realizmu socjalistycznego. Dziś relikty socrealizmu budzą w Europie Środkowej jednoznacznie złe skojarzenia. Czy po ponad pięćdziesięciu latach jesteśmy w stanie spojrzeć na nie bez emocji? Które realizacje przetrwały próbę czasu? Socrealizm magiczny – żart czy hipoteza?

Najnowszy numer kwartalnika to ponad 160 zdjęć i czternaście tekstów poświęconych architekturze, literaturze i sztuce. Kreślimy w nim subiektywny atlas socrealistycznej architektury w Europie Środkowej, przypominamy historię budowy słynnej Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej, opowiadamy o ikonicznych realizacjach jednej z najbardziej zagadkowych postaci powojennej architektury – Bohdana Pniewskiego. Przyglądamy się także pierwszemu polskiemu budynkowi socrealistycznemu wpisanemu do rejestru zabytków, wędrujemy do krakowskiej Nowej Huty, ostrawskiej Poręby, Eisenhüttenstadt i Prievidzy, szukamy zapomnianych socrealistycznych pomników w krajach byłej Jugosławii. Ponadto bierzemy na warsztat sowiecki orientalizm, retorykę socjalistycznego optymizmu i razem z socrealistycznymi artystami kontemplujemy kosmos.

W numerze znalazły się teksty i eseje autorstwa Grega Castillo, Bohdana Cherkesa, Beaty Chomątowskiej, Łukasza Galuska, Anny Łazar, Karola Kurnickiego, Lidii Pańków, Grzegorza Piątka, Anny Syski, Katarzyny Trzeciak, Miłosza Waligórskiego, Michała Wiśniewskiego, Aleksandry Wojtaszek, Marcina Zglińskiego oraz recenzje wartych polecenia środkowoeuropejskich wydawnictw.

SPIS TREŚCI:

1 Od redakcji
4 Mamy na oku
12 A jeśli socrealizm wcale się nie skończył? — Z profesorem Bohdanem Cherkesem rozmawia Łukasz Galusek
24 Narodowe w formie, socjalistyczne w treści. Subiektywny atlas — Łukasz Galusek
68 Gwóźdź programu pierwszej dwulatki — Lidia Pańków
88 Bohdan Pniewski. Sługa czy pan? — Grzegorz Piątek
106 Socrealizm fantastyczny — Anna Syska
122 Pomniki epoki — Beata Chomątowska
134 Płaszcz narodowych dekoracji — Michał Wiśniewski
152 Nostalgie, utopie i grzęzawiska. O recepcji socrealizmu w Ukrainie — Anna Łazar
164 Partyzant z marmuru. O zapomnianym jugosłowiańskim socrealizmie — Aleksandra Wojtaszek
176 Radziecki orientalizm — Greg Castillo
206 Cztery socrealistyczne obrazy — Marcin Zgliński
214 Literatura okrutnego optymizmu — Katarzyna Trzeciak
224 Beton, przyszłość i socjalizm. Owen Hatherley o miastach Europy i Związku Radzieckiego — Karol Kurnicki
236 Rysa — Miłosz Waligórski
246 Warte, ciekawe, do przemyślenia