O sposobie zachowania dobrego zdrowia w języku Jidysz przez anonimowego żydowskiego doktora w Polsce.
Wydany w 1613 roku Przewodnik po drzewie żywota jest dziełem jedynym w swoim rodzaju; to najstarszy dotychczas znany, świecki tekst o charakterze dietetyczno-medycznym z terytorium Polski, spisany w jidysz, języku Żydów polskich. Jest to wprawdzie dzieło anonimowe, ale jak wynika z jego treści - z pewnością zostało napisane przez żydowskiego lekarza mieszkającego W Rzeczpospolitej Obojga Narodów, który wcześniej najprawdopodobniej ksztalcił się na uniwersytecie w Padwie. Przewodnik, będąc żydowską adaptacja traktatu z łacińskiego gatunku regimen sanitatis salernitanum, jest znakomitym przykładem międzykulturowych procesów przenikania Wiedzy w duchu humanizmu póżnorenesansowej Europy.
Adresowany do współwyznawców żydowskiego doktora Przewodnik przekazuje również obserwacje na temat zwyczajów dietetycznych i biesiadnych szlachraz chłopów. Poza użyciem kilku charakterystycznych dla religii lub racji żydowskiej terminów kulturowych nie porusza ani specyficznie żydowskich, ani chrześcijańskich aspektów codzienności związanych żywieniem i higiena. Świadomie pomijając swoisty dla każdej z grup kontekst religijno-etniczny, autor jakby deklarował, że wobec choroby i śmierci ludzie są równi i nie ma potrzeby dzielić ich podług narodowości czy wyznania.
Ewa Geller
SPIS TREŚCI:
JAROSŁAW DUMANOWSKI, HUMORY I JEDZENIE.
DIETETYKA - NAUKA O ŻYCIU. 5
EWA GELLER, WPROWADZENIE. PRZEWODNIK PO DRZEWIE ŻYWOTA:
SYMBIOZA ZYDOWSKIEJ I EUROPEJSKIEJ MEDYCYNY RENESANSOWEJ
W RZECZPOSPOLITEJ OBOJGA NARODÓW. 27
SEJFER DERECH EJC HA-CHAJIM (1613)
PRZEWODNIK PO DRZEWIE ZYWOTA. 93
TABLICA TRANSLITERACJI I TRANSKRYPCJI JĘZYKA JIDYSZ 254
WYKAZ SKRÓTÓW 255
BIBLIOGRAFIA 258
INDEKS 266