Miejskie farmy ze zwierzętami, ogrody edukacyjne i ośrodki jeździeckie. Idea, funkcje, planowanie

Celem opracowania jest przedstawienie idei, historii i filozofii edukacyjno-rekreacyjnych farm miejskich ze zwierzętami - szczególnie z końmi, oraz ogrodów szkolnych i dydaktycznych, a także przeanalizowanie różnorodnych funkcji jakie pełnią one w strukturze współczesnych miast europejskich. Istotne jest także omówienie aspektów prawnych, szans i zagrożeń związanych z funkcjonowaniem farm ze zwierzętami na obszarach miejskich.

Intencją autorów jest również podkreślenie ważnej roli architekta i planisty w tworzeniu odpowiednich warunków przestrzennych i technicznych dla realizowania poszczególnych funkcji tych założeń (edukacyjnych, rekreacyjnych, społecznych i terapeutycznych), przy spełnieniu wymogów prawnych i zachowaniu dobro-stanu zwierząt.

Istotnym celem monografii jest określenie programu i zaprezentowanie podstawowych zasad organizacji przestrzennej farm miejskich, ogrodów szkolnych oraz ośrodków hippicznych - ze szczególnym uwzględnieniem optymalizacji rozwiązań funkcjonalnych, formalnych i konstrukcyjnych dla stworzenia odpowiednich warunków utrzymywania i wszechstronnego użytkowania koni. Współcześnie wyraźnie zarysowuje się potrzeba kreowania i odnawiania kontaktu człowieka z przyrodą. Powstające na obszarach miejskich założenia w formie farm, ogrodów, parków, zagród itp. oraz towarzyszące im różne rodzaje edukacji, re-kreacji, czy terapii prowadzone z udziałem zwierząt, przeważnie wiążą się z powstawaniem najrozmaitszych obiektów o charakterze architektonicznym (podobnie jak np. w sporcie). A wraz z nimi pojawia się niejako automatycznie konieczny związek z zarządzaniem przestrzenią, a więc z planistyką. Współcześni architekci i planiści powinni więc mieć także pogłębioną świadomość w zakresie nowych potrzeb.

SPIS TREŚCI:

1. Wprowadzenie 5
1.1. Wstęp 5
1.2. Cel pracy 7
1.3. Metoda pracy 7

2. Farmy edukacyjno-rekreacyjne ze zwierzętami w miastach europejskich (Justyna Tarajko-Kowalska) 9
2.1. Ważniejsze definicje i przyjęta terminologia 9
2.2. Idea edukacyjnych farm miejskich - historia i rozwój w wybranych państwach Europy 11
2.3. Funkcje farmy miejskiej ze zwierzętami 15
2.3.1. Funkcja edukacyjna 16
2.3.2. Funkcja terapeutyczna 19
2.3.3. Funkcja rekreacyjna i społeczno-kulturowa 20
2.3.4. Farmy jako miejsca zachowania rzadkich i rodzimych ras zwierząt gospodarskich 21
2.4. Szanse i zagrożenia związane z funkcjonowaniem farm ze zwierzętami w miastach 21
2.4.1. Zagrożenia dla rozwoju farm miejskich ze zwierzętami 21
2.4.2. Szanse dla rozwoju farm miejskich ze zwierzętami 24
2.5. Wytyczne dla organizacji przestrzennej farmy miejskiej 25
2.5.1. Strefowanie, komunikacja i informacja 26
2.5.2. Budynki, pomieszczenia i przestrzenie dla zwierząt i do ich obsługi 27
2.5.3. Organizacja i urządzenie przestrzeni edukacyjnej 30
2.5.4. Strefa zabaw i miejsca piknikowe 30
2.5.5. Zaplecze sanitarne 32
2.6. Case Studies - studium wybranych przykładów farm miejskich 32
2.6.1. Wielka Brytania 32
2.6.2. Holandia 35
2.6.3. Niemcy 37
2.6.4. Austria 38
2.6.5. Polska 39
2.7. Podsumowanie 41

3. Idea i program wielokierunkowego użytkowania koni w sporcie, rekreacji i terapii - aspekty architektoniczne i planistyczne (Hubert Mełges) 43
3.1. Idea i program wielokierunkowego użytkowania koni - uwagi wstępne 43
3.2. Pochodzenie, ważniejsze typy użytkowe i rasy koni 45
3.3. Różne formy użytkowania koni i związane z nimi rozwiązania przestrzenne i architektoniczne 48
3.3.1. Wykorzystanie koni w sporcie i wyścigach 49
3.3.2. Hipodromy, architektura hippiczna i tereny wyścigów konnych 52
3.3.3. Wykorzystanie koni w rekreacji i turystyce 57
3.3.4. Wykorzystanie koni w hipoterapii 59
3.4. Rozwiązania funkcjonalne i przestrzenne ośrodków hippicznych 60
3.4.1. Systemy utrzymania koni i pomieszczenia dla koni 62
3.4.2. Budynki stajenne rozplanowanie, pomieszczenia i budynki pomocnicze 68
3.4.3. Wybiegi (okólniki) i pastwiska 73
3.4.4. Magazyny i zaplecze paszowe dla koni 74
3.4.5. Hale ujeżdżalni i urządzenia treningowe do sportów i rekreacji konnej 76
3.5. Podsumowanie 84

4. Miejskie ogrody szkolne i edukacyjne - studium przypadku City Farm Schönbrunn w Wiedniu (Ingeborga Cygankiewicz) 85
4.1. Historia dziecięcych ogrodów szkolnych i edukacyjnych 86
4.2. Rola i znaczenie ogrodów dziecięcych w przestrzeni miasta 95
4.2.1. Znaczenie edukacyjne 95
4.2.2. Znaczenie prozdrowotne i terapeutyczne 96
4.2.3. Znaczenie społeczne i wychowawcze 96
4.2.4. Znaczenie przyrodnicze 97
4.3. Studium przypadku City Farm Schönbrunn (CFS) w Wiedniu, Austria 98
4.3.1. Powstanie ogrodu dziecięcego 98
4.3.2. Zagospodarowanie terenu CFS 99
4.3.3. Zajęcia dydaktyczne na CFS 103
4.4. Podsumowanie 110

Literatura 109

Streszczenia 118
stajnia plac zabaw